Geçmişle bugünü kıyaslayabilmemiz için, önce Osmanlı kültürü veya diğer bir ifadeyle "Klasik kültür" denince ne anlıyoruz; onu arzedelim. Osmanlı kültürü, kemale ermiş, bütün sosyal müesseseleriyle oturmuş, bütün eksiklerini tamamlamış bir kültürdür. Biz o mümtaz kültürün temsilcilerinden ders almış, rahleyi tedrislerinden geçmiş, onlarla temas imkânı bulmuş bahtiyarlardanız. Bundan da şeref duyarız. Bugünün insanı, o kültürün kıymetini bilmese de, dışarıda hâlâ bir Osmanlı itibarı mevzubahistir.

27.10.2017

Bilgi tabloları, bulmacalar, çalışma kağıtları, yazılıdan ilginç cevaplardan oluşan öğrenirken eğlendiren bir kitap. Uzun bir çalışmanın eseri olan kitabın faydalı olmasını ümit ediyorum. Bir dua, bir teşekkür yeterli. Kolay gelsin.

25.10.2017

Büyük Fransız bilim adamı Antoine Laurent Lavosier kimyanın gelişmesinde en önemli kişidir. Paris'te doğduğu yılda, 1743'te; kimya bilimi, fizik, matematik ve astronominin çok gerisinde kalmıştı. Kimyacılar tarafından ortaya çıkarılmış olan tek tek birçok bulgu vardı ama bu dağınık bilgileri bir araya toplayabilecek uygun bir teorik çerçeve yoktu. O zamanlarda, hava ve suyun doğadaki temel maddeler olduklarına dair yanlış bir inanış vardı. Daha da beteri, ateşin mahiyeti tamamen yanlış bilinmekteydi. Bütün yama maddelerin içinde "flojeston" diye adlandırılan bir hipotetik madde olduğuna ve yama maddenin yanma sırasında "flojeston"u havaya saldığına inanılırdı.

25.10.2017

Dünyanın en etkili kişilerinin listesinde başı çeken kişi olarak Hz. Muhammed'i seçmem bazı okurları şaşırtabilir, bazıları da bu konuyu sorgulayabilirler ancak; O, tarihte hem dini hem de din dışı alanlarda üstün başarı göstermiş tek kişiydi. Mütevazı kökenlerden gelen Hz. Muhammed, dünyanın en büyük dinlerinden birini kurdu, yaydı ve son derece etkili bir siyasal lider oldu. Bugün, ölümünden on üç yüzyıl sonra, etkisinin gücü ve yaygınlığı hâlâ sürmektedir.

03.11.2017

Anthony van Leeuwenhoek; mikropları keşfeden adam, 1632'de Hollanda'nın Delft kasabasında doğmuştur. Orta sınıftan bir aileden gelmektedir ve hayatının büyük kısmını küçük bir memur olarak geçirmiştir. Leeuwenhoek'un büyük keşfi, mikroskopla gözlem yapmayı hobi olarak benimsemesi nedeniyle ortaya çıkmıştır. Tabii o günlerde insan bir dükkana girip bir mikroskop satın alamıyordu, dolayısıyla Leeuwenhoek kullandığı araçları kendisi yaptı.

25.10.2017

“Kapı tekrar açıldı. Gözlerim kendiliğinden kapıya çevrildi. Kapının önünde iki kişi vardı. Biri sağlık memuru biri de gardiyan. Hastaları soruyorlarmış. Yanımda Tatar Fethullah vardı. Sordum: “Ne dersin? Hastayım desem hastaneye çıkarırlar mı beni?" Adamcağız güldü; “Senin benzinde daha renk var, hastalan şimdi görürsün...” Koğuşta, özellikle kapıya yakın kerevetin altı hasta ile doluymuş. Tifüs, dizanteri, tifo ve göğüs hastalıkları en belli başlı olanlarıydı. Ama böylelerini çıkarıp bakmıyorlar; adeta ölüme terk edilmişler! Hazır, koğuş da bir karantina bölgesiydi zaten(?) Varsın burada ölsünler; çıkarıp ne yapsınlar(!) Kerevetlerin altından sürüye sürüye iki ölü çıkardılar. Kerevetlerin altındaki, sağlık memurlarına yalvaran diğer hastalara aldırış eden olmadı... ”

25.10.2017

Sivil esirler hususundaki en vahim tavır, hiç kuşkusuz İngiliz Hükümetinin kendi sınırları dâhilindeki tutumudur. Cepheden çok uzaklarda zannedilen şehirlerdeki günlük hayatına devam eden insanların kalplerine o güne kadar hiç akla gelmeyen ‘yeni’ bir korkunun tohumları saçılmaya başlanmıştı: “Kendi ülkesindeki, kendi şehrindeki, kendi sokağındaki; hatta yanı başındaki dairede oturan ve komşusu zannettiği çok tehlikeli bir düşman vardı!”

23.10.2017

İzmir’de, Kordondaki Kuronaridi gazinosunda yemek yiyordum. Yemeğin sonlarına doğru kapı açıldı; içeriye tanıdık bazı simalarla beraber Necâti denilen şeytan girdi. Bu adam vaktiyle Antalya’da da beni tanımış; kendisine görevde olduğumu söyleyerek ağzından söz almıştım. Yanındakilerin kulağına eğilerek bir şeyler fısıldadı. Diğerleri de kötü kötü bana bakmaya başlayınca vaziyeti anladım ve hemen hesabı ödeyip gitmeye davrandım. Grup da vakit geçirmeden içerdeki Yunanlı iki subayın masasına gidip beni göstererek konuşmaya başladılar.

21.10.2017

Suriye, stratejik önemine rağmen, bağımsızlığını aldığı 1936 yılından itibaren iç çekişmelerin sürdüğü sorunlu ülkelerden biri olmuştur. Fransa'nın 1936 yılında ülkeden çekilmesiyle birlikte darbeler dönemi başladı ve ülkede yirmi yıl içinde tam altı büyük darbe oldu. 1958-1961 yılları arasında, üç yıllık bir süre ile "Birleşik Arap Cumhuriyeti" adı altında Mısır ile birleşik bir devlet olarak hüküm sürdü. Ancak 1961 yılında "Suriye Arap Cumhuriyeti" adı ile tekrar uluslararası platforma bağımsız ve tek devlet olarak döndü. 1963 yılında ülkedeki tek siyasal parti olan Baas Partisi, yönetimi ele geçirdi. 1966’da ülkedeki en son darbeyi yapan Salih el-Cedid 1970 yılında devlet başkanlığını Hafız Esad’a devretti ve o zamandan bugüne (1999 yılı) Suriye’de “Hafız Esad” hüküm sürmektedir.

20.10.2017

Bu listede yer alan kişilerden çok azı büyük Yunan geometricisi Euclid kadar kalıcı bir üne sahiptir. Napolyon, Büyük İskender ve Martin Luther gibi kişilerin hayatta oldukları süre içinde O'ndan daha bilinir olmalarına karşın, uzun vadede Euclid'in ünü bu kişilerin ününü muhtemelen kat kat aşacaktır.

19.10.2017