Hz. Peygamber yol kenarında oturan bazı sahabileri görünce;

"Yol kenarlarında oturmaktan sakının"buyurdu.

Sahabiler; "Buraları bizim oturup konuştuğumuz yerlerdir"deyince;

"Eğer burada oturursanız yolun hakkını verin" buyurdu.

"Yolun hakkı nedir" sorusuna ise Allah elçisi şöyle cevap verdi:

"Yoldan gelip geçenleri seyretmemek, yoldan eza veren şeyleri kaldırmak, selâm almak ve emr-i bi'l-ma'rûf ve nehy-i ani'l münker yapmak "

(Buhârî, Mezâlim, 22; Ebû Dâvud, Edeb, 12; Ahmed b. Hanbel, III, 36, 47, IV, 30).

Bu sebeple fetvaları verdim!”

Padişah Avcı Mehmed’in huzurunda, Sadrazam Köprülü Fazıl Ahmet Paşa ile Şeyhülislam Bursalı Mehmet Emin Efendi arasındaki konuşmayı okuyalım:

         Mehmet Efendi: ”Köprülü Mehmet Paşanın ölümü isabet oldu. Çünkü namuslu ve iktidarlı birçok adamların haksız yere kanının akıttı!”

         Fazıl Ahmet Paşa: ”Babam öldürdüklerini hep senin fetvanla öldürdü!”

         Mehmet emin Efendi: ”Ne yapayım şerrinden korkardım. Bu sebeple fetvaları verdim!”

         Fazıl Ahmet Paşa: ”Ya Allah’tan korkmayıp mahlûktan korkmak ilmi diyanete layık mıdır?” Deyince; Mehmet Emin Efendi şeyhülislamlıktan azledilerek Bursa’ya sürülmüştür.

YARALI BİR KUŞ

Bir gün yaralı bir kuş Hz. Süleyman’a gelerek kanadını bir dervişin kırdığını söyler. Hz. Süleyman dervişi hemen huzuruna çağırtır ve ona sorar:

-Bu kuş senden şikâyetçi, neden kanadını kırdın?

Derviş kendini şöyle savunur: -Sultanım, ben bu kuşu avlamak istedim. Önce kaçmadı, yanına kadar gittim, yine kaçmadı. Ben de bana teslim olacağını düşünerek üzerine atladım. Tam yakalayacağım sırada kaçmaya çalıştı; o esnada kanadı kırıldı.

Bunun üzerine Hz. Süleyman kuşa döner ve şöyle der: -Bak, bu adam da haklı. Sen niye kaçmadın? O sana sinsice yaklaşmamış. Sen hakkını savunabilirdin. Şimdi kolum kanadım kırıldı diye şikâyet ediyorsun.

Kuş kendini savunur: -Onu derviş kıyafetinde gördüğüm için kaçmadım. Avcı olsaydı hemen kaçardım. Derviş olmuş birinden bana zarar gelmez, bunlar Allah’tan korkarlar diye düşündüm ve kaçmadım.

Hz. Süleyman bu savunmayı doğru bulur ve kısasın yerine getirilmesini ister. “Kuş haklı, hemen dervişin kolunu kırın” diye emreder.

Ancak bu emre kuş itiraz eder: “Efendim, sakın böyle bir şey yaptırmayın” diyerek öne atılır.

“Neden” diye sorar Hz. Süleyman.

Kuş sebebini şöyle açıklar: “Efendim, dervişin kolunu kırarsanız, kolu iyileşince yine aynı şeyi yapar. Siz en iyisi bunun üzerindeki derviş elbisesini çıkarın. Çıkarın ki, benim gibi kuşlar bundan sonra aldanmasın.

Muaviye, Ali ve deve hikâyesi           

Bir gün Hz. Ali'nin taraftarlarının yoğun olduğu Kûfe’den, bir Arap, devesiyle Şam'a gelmiş. Şam sokaklarında dolaşırken biri ona yanaşmış:

-  Ver o dişi deveyi bana! demiş. Tartışma büyümüş, Kûfe’den gelen adam, "Bu deve benimdir, üstelik dişi değil, erkektir" diye itiraz etmişse de anlaşamamışlar. Konu Muaviye'ye yansımış.

Halk meydanda toplanmış... Muaviye, Kûfe'den gelenle Şam'da deveye sahip çıkan yerliyi dinledikten sonra, kararını açıklamış:

-  Bu dişi deve Şamlınındır!

Sonra toplananlara dönmüş ve sormuş:

-  Ey cemaat, bu dişi deve kimindir?

Cemaat hep birlikte bağırmış:

-  Şamlınındır!

Kûfe’li şaşkın bir vaziyette devesinin ardından bakakalırken, Muaviye onu yanına çağırmış:

-  Ey Kûfe’li, dinle! Sen de ben de biliyoruz ki, bu deve şenindir ve dişi değil, erkektir. Ama sen Kûfe’ye dönünce gördüklerini Ali'ye anlat ve de ki: "Ey Ali, Muaviye'nin, dişi deveyi erkekten ayırt edemeyen, o ne derse evet diyen 10 bin adamı var! Ayağını denk al!"